Hayallerinizdeki arabayı şaşırtıcı derecede düşük bir fiyata bulduğunuzda ne yaparsınız? Ya da hasarlı bir aracı alıp hayallerinizdeki araca dönüştürme fırsatı karşısında? Peki, bu cazip fırsatın bir ağır hasarlı araç olduğunu öğrendiğinizde, bu rüya bir kâbusa dönüşür mü? İşte söz konusu ağır hasarlı araba almak olduğunda bireysel araç alıcılarının düştüğü ikilem tam olarak budur: “İyi de ağır hasarlı araç alınır mı?”
Siz de ağır hasarlı araç alınır mı alınmaz mı dilemması ile boğuşuyorsanız, doğru yerdesiniz! Gelin, ağır hasar kayıtlı araç ile ağır hasarlı araç arasındaki farktan başlayarak böyle araçların artı ve eksilerini birlikte keşfedelim.
Ağır Hasar Kaydı Nedir?
Bir aracın karıştığı tüm kazaları ve aldığı hasarları gösteren rapora “hasar kaydı” ismi verilir. Hasar alan aracın onarımının ekonomik ya da teknik olarak mümkün olmaması durumunda ise araç “tam hasarlı” kabul edilir. Ayrıca, bir aracın onarım masrafları, aracın piyasa değerinin %70’i ve üzerinde ise de araç “tam hasarlı” kapsamına girmektedir.
Tam hasarlı araçlardan onarımı teknik olarak mümkün olanlar, trafikten çekme işlemine tabi tutulur ve onarım işleminin ardından yeniden trafiğe çıkabilmesi için muayeneden geçirilir. Eğer bu ekspertiz işleminde aracın onarımı kabul görürse, yani aracın trafik ve sürüş güvenliği için tehdit oluşturmadığına karar verilirse, araç muayeneden geçer ve “ağır hasar kayıtlı” sayılır. Henüz bu işleme tabi tutulmamasına rağmen -yani tamir edilmemesine rağmen- teknik olarak tamiri mümkün olan araçlar da “ağır hasarlı” ismiyle, genellikle ihale usulü satışa sunulur.
Bedelsiz Ağır Hasar Kaydı
Araç alıcıları tarafından merak edilen bir diğer konu da bedelsiz yani rakamsız ağır hasar kaydının ne olduğudur. Bu tarz hasar kaydına sahip araçlarda aşağıdaki 2 senaryodan biri geçerlidir:
- Araç sahibi, sigorta şirketi ile anlaşarak kasko değerinin ödemesini almıştır.
- Kazada karşı taraf kusurludur ve tüm masraflar onun tarafından ödenmiştir.
Bu iki durum sonucunda araçların hasar kaydı değeri/tutarı işlenmez ve “bedelsiz ağır hasar kaydı” ibaresine yer verilir. Ancak, eğer ağır hasar kayıtlı bir araç alacaksanız; bedelli / bedelsiz fark etmeksizin sizi bekleyen riskler ve dikkat etmeniz gerekenler aynıdır.
Ağır Hasar Kaydı Sorgulama
Öncelikle tabii ki ağır hasarlı araç alırken de tramer sorgulaması yaparak aracın hasar kayıtlarına ulaşabilirsiniz. Bunun için aracın plaka ya da şasi numarasını bilmeniz yeterlidir. İzleyebileceğiniz yollar ise:
- Aracın plakasını büyük harflerle ve boşluk bırakmadan yazarak 5664’e SMS atmak
- HASAR S yazıp boşluk bıraktıktan sonra aracın şasi numarasını yazarak 5664’e SMS atmak
Her iki yöntem de aracın hasar kaydına ulaşmanızı sağlayacaktır. Ancak, ağır hasar kaydı olan araçlarda önemli olan yalnızca aracın aldığı hasarın boyutu değil; hasar sonrasında hangi parçaların değiştiğidir. Bu nedenle, ağır hasar kaydı olan araç almadan önce değişen parça detayına ulaşmanızı da tavsiye ederiz. Değişen parça kaydına ulaşmak için ise:
- PARCA yazıp boşluk bıraktıktan sonra, büyük harflerle aracın plakası ve hasar tarihini yazarak 5664’e SMS gönderebilirsiniz.
Yine de belirtmek isteriz ki aracın tüm değişen parçalarının kayıt altına alınmamış olma ihtimali, hatta ağır hasar kaydı olmasına rağmen bu kaydın çeşitli yollarla sildirilmesi ve yalnızca “X TL hasar kayıtlı” şekilde işlenmesi mümkündür. Bu nedenle, hem ağır hasarlı araç alırken hem de ağır hasar kaydı olmasa dahi hasar miktarı çok yüksek gözüken bir araç alırken, aracı güvenilir bir kurumda yeniden inceletmenizi tavsiye ederiz.
Ağır Hasarlı Araç Alınır mı?
Yukarıda da belirttiğimiz üzere “ağır hasarlı araba” ve “ağır hasar kayıtlı araba” birbirinden farklıdır. Ağır hasar kaydı olan bir araç büyük bir hasar almasına rağmen tamir edilmiş ve yeniden tescil edilerek satışa sunulmuştur. Ağır hasarlı araç ise tamirinin ekonomik yükü nedeniyle henüz tamir işlemleri tamamlanmadan genellikle ihale usulü ile satılan araçtır ve yeniden trafiğe çıkabilmesi için tamir, son muayene ve tescil işlemlerinin yapılması gerekir.
Ancak, her iki durumda da ağır hasar alan bir aracı almanın / kullanmanın benzer artı ve eksileri vardır ve alıcının beklentilerine, bütçesine ve risk algısına göre “Ağır hasarlı araç alınır mı?” sorusunun cevabı değişebilir. Gelin birlikte ağır hasarlı araç almanın dezavantaj ve avantajlarına kısaca göz atalım ve kararı sizlere bırakalım.
Ağır Hasarlı Araba Almanın Avantajları
Ağır hasar kaydı olan araba almanın düşük fiyatlar dışında bir artısı olmasa da ağır hasarlı araç alıp tamir ettirmenin birçok artısı vardır. Bu nedenle ağır hasarlı araç almanın artılarına daha fazla değineceğiz.
- Düşük fiyatlar: İster ağır hasarlı araç alın ister ağır hasar kayıtlı araç, her iki durumda da aracın fiyatının emsallerine kıyasla oldukça düşük olacağı aşikâr.
- Temiz araç bulma ihtimali: “Ağır hasarlı araç nedir?” başlığında da değindiğimiz üzere ağır hasar kaydı yalnızca teknik değil, ekonomik parametreler doğrultusunda da karar verilen bir durumdur ve sigorta şirketleri, teknik açıdan tam hasarlı sayılmayacak durumdaki araçları dahi tamirat masrafları nedeniyle “ağır hasarlı” statüsünde satışa sunabilirler.
- Nadir modellerin bulunabilirliği: Özellikle nadir, tahsil edilebilir veya tarihi öneme sahip araçlar, zaman içinde değer kazanma potansiyeli taşıyabilir. Bu nedenle, koleksiyonerler ya da yatırımcılar için ağır hasar kayıtlı ya da ağır hasarlı araç almak, düşük maliyetlerle yapılan kârlı bir yatırım olabilir.
- Yüksek kâr potansiyeli: Ağır hasarlı araçlar, düşük fiyatları sayesinde daha yüksek kâr potansiyeli sunar. Özellikle tamir işlemini düşük maliyetlerle kendi bünyelerinde gerçekleştirebilecek işletmeler için ağır hasarlı araç almak, düşük maliyet – yüksek kâr demektir.
- Arazi kullanımı: Ağır hasarlı araba almak ve düşük maliyetlerle aracı yürür duruma getirdikten sonra çekme belgesini iptal ettirmeden kullanmak, özellikle kırsal kesimde yaşayan, trafiğe çıkmayan ve yalnızca arazi kullanımı için bu araçları tercih eden sürücüler için avantajlı olabilir.
- Restorasyon Fırsatı: Eğer araç restorasyonu ya da modifiye gibi ilgi alanlarına sahipseniz, bu hobilerinizi icra etmenin en uygun yolu ağır hasarlı araba almak olabilir. Bu durumda, sigorta şirketleri veya finans kuruluşları tarafından yeniden satışa sunulan ağır hasarlı araçlar arasından tamiri sizin için en uygun olan modeli bulduktan sonra hayalinizdeki aracı yaratabilirsiniz. Ancak, belirtmek isteriz ki bu aracı yeniden trafiğe çıkarmak isterseniz tescil ettirmeden önce muayeneden geçmesi şart. Bu nedenle, restorasyon işlemi öncesinde bir proje çizdirmenizi ve onayınızı aldıktan sonra sanatınızı icra etmenizi tavsiye ederiz.
Ağır Hasarlı Araba Almanın Dezavantajları
Bir önceki başlığımızda ağır hasarlı araç almanın artılarına değinmiştik; söz konusu dezavantajlar olduğunda ise “ağır hasar kayıtlı araçlar” listemizde kendilerine daha fazla yer buldular.
- Güvenlik: Ağır hasar kayıtlı araç almanın en büyük dezavantajı tabii ki bu tarz hasarların tamirden sonra dahi aracın güvenilirliğini düşürmesidir. Hava yastıkları, şasi vb. hasarlar, araç yeniden tescil edilse dahi orijinal güvenlik standartlarının altında kalır.
- Hasarın belirsizliği: Eğer ağır hasar kayıtlı araç almayı düşünüyorsanız ve araştırmalara başladıysanız, aslında teknik anlamda çok büyük sıkıntıları olmayan birçok aracın da piyasada olduğunu fark etmişsinizdir. Peki neden? Bu durumda, iki yüksek ihtimal söz konusu: Birincisi aracın ağır hasar kaydının nedeninin teknik değil ekonomik kriterler olması, ikincisi ise araçta gizli yapısal ve mekanik sorunlar olması.
- Kredi zorluğu: Evet, ağır hasarlı araç alırken de kredi çekmek mümkündür; ancak, hasarın boyutu ve kalıcılığı, kasko değerini ciddi anlamda etkiler ve bu durum, kredi almayı zorlaştırır. Hatta bankaların kurumsal politikaları doğrultusunda araç kasko yapılabilir durumda olmasına rağmen kredi çıkmaması ya da sınırlı kredi seçeneği sunulması söz konusu olabilir.
- Yüksek sigorta/kasko ücretleri: İster ağır hasarlı araç alıp tamirini üstlenin ister ağır hasar kayıtlı bir araç alın; her iki durumda da kurumlar, kapsamlı teminat sağlamakta tereddüt ettiği için yüksek kasko ve sigorta fiyatları ile karşılaşmaya hazır olmalısınız.
- Yeniden satış zorluğu: Ağır hasar kayıtlı araç satmak, sandığınızdan daha zor olabilir; çünkü, ağır hasar kayıtlı araba almayı planlayan sürücüler 2. el piyasasının yalnızca bir kısmını oluştururlar. Üstelik, satın alma sürecinde çok daha temkinlidirler ve pazarlık payını daha yüksek tutmakta ısrarcı olabilirler. 2. el araç satmanın en hızlı ve kolay yolu olan, 2. el araç alım satım firmalarını tercih etmeniz ise birçok kurum için mümkün değildir.
- Yüksek amortisman: Aracınızı yeniden satmak istediğinizde karşılaşacağınız bir diğer sorun da yüksek amortisman değerleridir; çünkü ağır hasar kayıtlı araçların, hasar geçmişleri nedeniyle, gizli yapısal ve mekanik sorunlar barındırdıkları varsayılır ve genellikle hasarsız araçlara kıyasla daha yüksek oranda amortisman yaşarlar.
Sonuç olarak, ağır hasarlı bir araç satın almak, kendi içinde önemli avantajlar ve dezavantajlar da beraberinde getirir. Düşük peşin maliyet ve ödüllendirici bir restorasyon projesi olasılığı cazip olabilirken, alıcılar aynı zamanda kapsamlı tamirler, olası gizli hasarlar ve potansiyel güvenlik sorunlarını da dikkate almalıdır. Ancak, bu faktörleri dikkatlice değerlendirmek ve karar vermeden önce kapsamlı araştırma ve incelemeler yapmak çok önemlidir.
Ağır hasarlı bir araç satın almanın doğru bir tercih olup olmadığı ise tabii ki bireysel ihtiyaçlarınıza, ekonomik tercihlerinize ve bu dezavantajları üstlenme isteğinize bağlıdır.