Emisyonları azaltmak ve yakıt verimliliğini artırmak için tasarlanmış sistemler arasında öne çıkan EGR, araçlarla ilgili en çok merak edilen parçalardan biridir. Çevre dostu mühendisliğin temel taşlarından biri olan EGR, üreticilerin sıkı emisyon standartlarına uymasını sağlar. Araç sahipleri için EGR sisteminin nasıl çalıştığını anlamak ve düzenli bakımını yaptırmak hem çevresel uyumu hem de motor performansını sağlamak için oldukça önemlidir. Peki, EGR nedir ve ne işe yarar? Gelin bu soruların cevabına birlikte bakalım.
EGR Ne Demek?
İlk olarak EGR açılımı nedir sorusunu cevaplayalım. EGR, “Exhaust Gas Recirculation” kelimelerinin kısaltılmış halidir. Egzoz gazı devirdaimi anlamına gelen EGR, içten yanmalı motorlarda üretilen zararlı emisyonları azaltmak için tasarlanmış bir sistemdir. EGR valfi, egzoz gazının yeniden dolaşımını sağlayarak azot oksit gazlarının kontrol edilmesinde görev alan, metal ve plastik bileşenlerden oluşan bir parçadır. Benzinli ve dizel motorların çoğunda bulunan bu sistem motor bölmesinde yer alır.
EGR Ne İşe Yarar?
EGR valfi çevresel etkileri azaltmaya ve motor verimliliğini artırmaya odaklanan birçok avantaj sunar. EGR valfi, yanma sonrasında meydana gelen egzoz gazının bir kısmını tekrar emme manifolduna yönlendirir ve gelen hava-yakıt karışımına ekler. Bu işlem yanma sıcaklığını düşürerek çevre için zararlı olan azot oksitlerin oluşumunu azaltmayı sağlar. Egzoz gazını dışarıdan gelen temiz hava ile karıştırarak çalışan EGR sistemi, emisyon değerlerini azaltmada önemli bir rol oynar.
EGR Arızası Nedir?
EGR valfi genellikle zamanla ve kullanım şekline bağlı olarak ortaya çıkar. Bu parça egzoz gazlarından kaynaklanan kurum birikimi nedeniyle tıkanabilir. Tıkanıklık, valfin düzgün çalışmasını engelleyerek bozulmasına neden olabilir. Bu durumda EGR valfi arıza ışığı yanarak sürücüyü uyarır. Benzinli araçlarda EGR valfinin tıkanması nadiren karşılaşılan bir durum iken, dizel araçlarda bu tür sorunlarla daha sık karşılaşılabilmektedir. Ancak düzenli bir temizleme işlemi sonrası valf genellikle eski performansına kavuşur. Tıkanıklık sorunlarının yanı sıra EGR valfinde farklı arızalar da meydana gelebilir. EGR valfi arıza belirtileri şunlardır:
- Çalışan motorun sıcaklık seviyesinin artması
- Yakıt tüketiminin artması
- Motorun sarsıntılı çalışması veya hiç çalışmaması
- Ateşleme sistemine yanlış bilgi gönderilmesi sonucu fazla ateşleme yapılması
- Yakıt enjeksiyonu ve ateşleme zamanlamasındaki bozukluklar nedeniyle araç performansında düşüş meydana gelmesi
- Aracın çekiş gücünde belirgin bir düşüş olması
- Egzozdan siyah duman çıkışı
- Motor arıza ışığının yanması ve araç içi göstergelerde uyarıların görülmesi
- Emisyon değerlerinin normalden daha yüksek seviyelere çıkması
- Rölanti devrinde düzensizlik, devir dalgalanmaları ve ateşlemede gecikme
EGR Temizliği Nedir?
Egzoz gazının motordan tekrar dönüş yaptığı kanallarda gün geçtikçe kurum birikimi oluşabilir ve zamanla sıcaklığın da etkisiyle bazı bölgelerde sertleşme ve taşlaşma meydana gelebilir. Peki EGR valfi ne zaman temizlenmeli? EGR valfinin temizliğe ihtiyaç duyduğunu gösteren belirtiler genellikle kendini şu şekilde gösterir:
- Egzozdan yayılan yoğun siyah duman bir şeylerin yolunda gitmediğinin en belirgin işaretlerinden biridir.
- Araç çalışmakta zorlanıyorsa veya motor düzensiz çalışıyorsa bu durum EGR valfinin tıkanıklığından kaynaklanabilir.
- Tıkanıklık nedeniyle motorun sıcaklığı normalin üzerine çıkarak potansiyel arızaların habercisi olabilir.
- Araç daha fazla yakıt tüketiyor ve performans kaybı yaşanıyorsa EGR valfi temizlenme zamanı gelmiş olabilir.
- Gaz pedalına basıldığında yaşanan düzensizlikler sistemde bir problem olduğunu gösterebilir.
EGR Temizliği Ne İşe Yarar?
EGR valfi araç emisyonlarını düşürerek hem çevreye hem de motor sağlığına katkı sağlar. Ancak tıkanıklıklar ve kurum birikintileri valfin görevini yerine getirmesini engeller. Bu nedenle EGR valfi temizliği ile hem aracın performansını artırabilir hem de uzun vadede motorun ömrünü uzatabilirsiniz. Periyodik bakım sayesinde erken müdahale ile ileride oluşabilecek büyük sorunların önüne geçebilirsiniz. Aracınızın tüm bakım işlemlerini Carvak’ta yaptırın, yola içiniz rahat çıkın!
Arabanın önemli parçalarından bir diğeri de pistondur. Piston nedir, ne işe yarar ve nasıl çalışır diye merak ediyorsanız sizler için hazırladığımız bu ayrıntılı içerikten pistona dair tüm merak edilenleri öğrenebilirsiniz.