İçerik
Ülkemizde araç fiyatlarını en çok etkileyen vergi, şüphesiz ki %220’ye varan oranları nedeniyle ÖTV. Özellikle 24 Kasım 2022 tarihinde yapılan matrah düzenlemesi ile sıfır araçların ÖTV oranları ve tutarları da bir hayli etkilenmişti. Peki, 2023 yılı için güncel ÖTV oranları ne kadar? Gelin birlikte elektrikli, hibrit ve içten yanmalı motora sahip araçların ÖTV oranlarını ve ÖTV tutarlarına etki eden kriterleri detaylarıyla inceleyelim!
ÖTV Nedir?
Avrupa Birliği uyum süreci çerçevesinde 4760 sayılı Kanun ile hayatımıza giren ÖTV (Özel Tüketim Vergisi), Türkiye’de taşıtlardan alınan 3 vergiden biridir. Yalnızca sıfır araçlardan alınan ÖTV, aracın vergilendirilmemiş/çıplak fiyatı, motor silindir hacmi ve elektrikli motoru varsa motor gücü dikkate alınarak belirlenir. Bu nedenle; elektrikli motoru olmayan araçlar, hibrit araçlar ve elektrikli araçların vergilendirilmeleri farklı kurallara tabi tutulur.
ÖTV Nasıl Hesaplanır?
Öncelikle belirtmek isteriz ki ÖTV hesaplamasında her zaman aracın çıplak fiyatı dikkate alınır; ancak, araçta bulunan motor tiplerine göre farklı kurallar söz konusudur:
- Elektrikli motoru olmayan araçlarda ÖTV, motor silindir hacmi ve matraha göre hesaplanır.
- Hibrit araçlarda ÖTV, matrahın yanı sıra hem elektrikli motor gücü hem de motor silindir hacmi dikkate alınarak hesaplanır.
- Elektrikli araçlarda ise ÖTV, elektrikli motorun gücü ve ÖTV matrahına göre hesaplanır.
Bütün bu kurallar doğrultusunda aracın yüzde kaçlık ÖTV dilimine girdiği belirlenir ve “vergisiz satış fiyatı X ÖTV oranı” formülü ile ödenecek ÖTV tutarı hesaplanır. Örneğin, silindir hacmi 1600 cc’den küçük olan ve vergisiz satış fiyatı 180 bin TL olarak belirlenen bir binek otomobil, Resmi Gazete’de yayımlanan güncel ÖTV oranlarına göre %45’lik vergi dilimindedir ve bu araca uygulanacak ÖTV tutarı “180 bin X 0,45 = 81 bin TL” dir.
Güncel ÖTV Oranları
24 Kasım 2022 tarihli Resmi Gazete ile duyurulan son matrah düzenlemesi ile güncel ÖTV oranları da değişti. Bu matrah düzenlemesinden yalnızca “hibrit arabalar” ve “elektrikli motoru olmayan araçlar” ın ÖTV matrahları etkilenirken; “elektrikli araçlar” ÖTV değişiminden etkilenmedi. Dilerseniz, her 3 araç kategorisinin de güncel ÖTV oranlarını ve tabi oldukları kuralları daha detaylı inceleyelim.
Elektrikli Motoru Olmayan Araçlarda ÖTV Ne Kadar?
Elektrikli motoru bulunmayan araçların ÖTV oranları, yalnızca motor silindir hacmi ve aracın çıplak satış fiyatına göre belirlenir. Ülkemizde en fazla ÖTV’ye tabi tutulan araçlar, 2000 cm³ ve üzerinde motor hacmine sahip olan modellerdir; bu araçlardan, çıplak satış fiyatları fark etmeksizin, %220 ÖTV alınır.
Motor Silindir Hacmi | ÖTV Matrahı | ÖTV Oranı |
1600 cm³ ve altı | 184 bin TL altı | %45 |
1600 cm³ ve altı | 184-220 bin TL aralığı | %50 |
1600 cm³ ve altı | 220-250 bin TL aralığı | %60 |
1600 cm³ ve altı | 250-280 bin TL aralığı | %70 |
1600 cm³ ve altı | 280 bin TL ve üzeri | %80 |
1600-2000 cm³ arası | 170 bin TL altı | %130 |
1600-2000 cm³ arası | 170 bin TL ve üzeri | %150 |
2000 cm³ ve üzeri | – | %220 |
Tablodan da anlaşılacağı üzere:
- Motor silindir hacmi 2000 cm³ ve üzerinde olan tüm araçlardan -elektrikli motoru bulunmamak kaydıyla- %220 ÖTV alınır.
- Motor silindir hacmi 1600 cm³ – 2000 cm³ aralığında olan araçların -elektrikli motoru bulunmamak kaydıyla- ÖTV matrahı 170 bin TL altında olanlardan %130, 170 bin TL ve üzerinde olanlardan ise %150 ÖTV alınır.
- Motor silindir hacmi 1600 cm³ ve altında olan araçların ÖTV tutarları ise matrahlarına bağlı olarak %45 ila %80 arasında değişmektedir.
Hibrit Araçlarda ÖTV Ne Kadar?
Hibrit araçların ÖTV oranları, hem elektrikli hem de içten yanmalı motor dikkate alınarak belirlenir. Bu araçlar; motor silindir hacmi, elektrikli motor gücü ve aracın çıplak satış fiyatına göre %45 ila %150 vergiye tabi tutulurlar.
Motor Silindir Hacmi | Elektrikli Motor Gücü | ÖTV Matrahı | ÖTV Oranı |
1600-1800 cm³ arası | 50 kW üzeri | 228 bin TL ve altı | %45 |
1600-1800 cm³ arası | 50 kW üzeri | 228-350 bin TL aralığı | %50 |
1600-1800 cm³ arası | 50 kW üzeri | 350 bin TL üzeri | %80 |
2000-2500 cm³ arası | 100 kW üzeri | 170 bin TL ve altı | %130 |
2000-2500 cm³ arası | 100 kW üzeri | 170 bin TL üzeri | %150 |
Elektrikli Araçlarda ÖTV Ne Kadar?
Tam elektrikli araçlardan elektrikli motorun gücü ve aracın çıplak satış bedeline göre %10 ila %60 oranlarında ÖTV alınır. Ülkemizde en az ÖTV’ye tabi olan araçlar, yalnızca elektrikli motora sahip olanlardır.
Motor Gücü | ÖTV Matrahı | ÖTV Oranı |
160 kW ve altı | 700 bin TL ve altı | %10 |
160 kW ve altı | 700 bin TL üzeri | %40 |
160 kW üzeri | 750 bin TL ve altı | %50 |
160 kW üzeri | 750 bin TL üzeri | %60 |
2023 güncel ÖTV fiyatları hakkında tüm merak edilenleri yanıtladık. Kısaca özetlemek gerekirse: Ülkemizde ÖTV oranları elektrikli motoru bulunmayan araçlar için silindir hacmi ve matraha göre %40 ila %220 arasında değişmekte, hibrit ve elektrikli araçlar için ise bu rakamlar çok daha makul. Üstelik ÖTV vergisi her ne kadar yalnızca sıfır araçlardan alınıyor olsa da 2. el araç piyasasını da belirliyor.
Sıkça Sorulan Sorular
2023 ÖTV oranları, elektrikli motoru bulunmayan araçlar için -silindir hacmi ve matraha bağlı olarak- %40 ila %220 arasında değişir. Hibrit araçlarda bu aralık %45 ila %150 iken elektrikli araçlarda ise %10 ila %60 aralığına kadar düşer.
ÖTV hesaplaması; aracın motor gücü, silindir hacmi ve çıplak satış fiyatına bağlı olarak tabi olduğu vergi dilimine göre, “Çıplak satış fiyatı X ÖTV oranı” formülü ile hesaplanır. Örneğin, silindir hacmi 1600 cc’den küçük olan ve vergisiz satış fiyatı 300 bin TL olan bir araç %50’lik vergi dilimine girdiği için ÖTV tutarı, “300 bin X 0,5=150 bin TL” olarak hesaplanır.
24 Kasım 2022 tarihinde yapılan matrah düzenlemesi, araç ÖTV oranlarını etkileyen en son düzenlemedir ve söz konusu oranlar hâlâ geçerliliğini korumaktadır.
ÖTV’si en yüksek araçlar, motor silindir hacmi 2000 cm³ üzerinde olan ve yalnızca içten yanmalı motora sahip olan modellerdir. Bu araçlardan vergisiz satış bedelleri fark etmeksizin %220 ÖTV alınır.
ÖTV’si en düşük araçlar, motor gücü 160 kW ve altında olan tam elektrikli araçlardır. Bu araçlardan alınan ÖTV vergisi -çıplak satış fiyatına göre- yalnızca %10 ya da %40’dır.