Diferansiyel Kilidi Nedir, Ne İşe Yarar?

127

Araç teknolojilerinde güvenlik ve performansı bir arada sunan sistemlerden biri olan diferansiyel kilidi, özellikle off-road tutkunları ve zorlu yol koşullarında araç kullanan sürücüler için vazgeçilmez bir yardımcıdır. Tekerleklerin çekiş gücünü optimize ederek boşa dönmesini engelleyen bu sistem, sürüş güvenliğini artırırken aynı zamanda yol tutuş performansını da zirveye taşır. Peki, diferansiyel kilidi tam olarak nedir, nasıl çalışır ve ne gibi avantajlar sunar? Hazırsanız, birlikte keşfedelim!

Diferansiyel Kilidi Nedir?

Diferansiyel, günümüzde kullanılan ve birçok sürücü tarafından bilinen bir otomobil teknolojisi ve esas görevi tekerlerin farklı hızlarda dönmesini sağlamak. Motor torkunu çekiş aksındaki tekerleklere aktararak, tekerleklerin farklı hızlarda dönmesini sağlayan bu sistemin tam tersi mantıkla işleyen diferansiyel kilidi ise tekerlerin aynı oranda dönmesini sağlayan bir araç teknolojisi. Diferansiyel ile ters işleve sahip olan ve “elektronik diferansiyel kilidi” ismiyle de bilinen bu teknoloji sayesinde araçlar zorlu koşullarda dahi sorunsuz ilerleyebiliyor.

Diferansiyel Kilidi Ne İşe Yarar?

Diferansiyel ve diferansiyel kilidinin tam tersi amaçları olan iki farklı sistem olduğuna değindik; peki bu sistemler ne işe yarar? Diferansiyel kadar aşina olmadığımız elektronik diferansiyel kilidinin başlıca görevleri:

• İhtiyaca göre tekerlerin tur sayısını düzenler.
• Tekerlerin boşa dönmesini/patinajı engeller.
• Boşa dönen tekerlere fren uygulayarak çekiş gücü kaybını engeller.
• Virajlarda iç tekerleklerin daha yavaş dış tekerleklerin ise daha hızlı dönmesini sağlar.
• Yol tutuşunu arttırır.
• Aracın yokuş performansını arttırır.

Diferansiyel Kilidinin Avantajları Nelerdir?

Öncelikle belirtmek isteriz ki diferansiyel kilidine sahip olan bir aracın başlıca avantajı yüksek yol tutuşu ve güvenliktir. Virajlarda, rampalarda ve zorlu yol koşullarında devreye giren diferansiyel kilidi sayesinde, yolun durumuna ve aracın/tekerlerin mevcut durumuna göre teker tur sayıları anlık olarak düzenlenir. Böylece, aracın savrulması, dengesinin bozulması ya da kayması gibi sorunlar en aza indirilir ve yol tutuşu artar.

Zorlu hava koşullarında da araç performansı ciddi anlamda artar; çünkü özellikle çamurlu yollarda araç düşük hızlarda olmasa dahi sorunsuz bir sürüş için anlık frenler uygular. Örneğin, aracın bir tekerleği çamur nedeniyle boşa döndüğünde ya da kaydığında, ilgili tekerleğe anlık fren uygular ve hem çekiş kaybının önüne geçerek sorunsuz bir sürüş imkanı sunar hem de sürüş güvenliğini arttırır. Ayrıca, çekiş kaybının önüne geçmesi, aracın yokuş performansını da olumlu etkiler.

Diferansiyel Kilidi Kullanırken Dikkat Edilecekler

Diferansiyel kilitlerinin görevlerini yerine getirebilmesi ve aracın kaymasına sebebiyet vermemesi için hem araca hem de kullanım alanına uygun kilit çeşidinin kullanılması şart. Ancak, endişelenmeyin temelde dikkat etmeniz gereken tek konu diferansiyel kilidinin %100 kilitleme yapıp yapmadığı. 

• Sıralı kaydırmalı diferansiyel kilitleri: İsimlerinden de anlaşılacağı üzere bu diferansiyel kilitleri, %100 kilitleme yapmıyorlar ve bu nedenle, arazide hem istenilen performansa ulaşamıyorlar hem de güvenli değiller. Ancak, eğer araç asfaltta kullanılacaksa her türlü hava ve asfalt yol koşulunda güvenilirler.
• %100 kilitleme yapan diferansiyel kilitleri: Eğer araç çamurlu yollarda ya da zorlu arazi koşullarında kullanılacaksa, maksimum performans ve güvenlik için bu diferansiyel kilitlerinin kullanılması şart. 
• Ayrıca, diferansiyel kilidinin bir dizi dişli olduğuna yukarıda değinmiştik; bu dişlilerin sorunsuz dönmesi de tabii ki güvenlik için şart. Bu nedenle, diferansiyel kilidi yağının tam olması, sık sık kontrol edilmesi ve değiştirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde, yetersiz yağ nedeniyle dişliler birbirlerine sürterek deformasyon sorunlarına neden olabilirler ya da dişliler kırılmaya başlayabilir.

Yalnızca bu kadar! Günümüz araç teknolojileri arasında basit ama etkili oluşu ile öne çıkan diferansiyel kilidi sistemleri özellikle 4×4 araçlarda karşımıza sıklıkla çıkıyor. 4×2 araçlarda da kullanılsalar ve sürüş güvenliğini arttırsalar dahi söz konusu off-road olduğunda performans konusunda da ciddi avantajlar sunuyorlar. Araç sistemleri ve bakımı hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak için Sürücü Rehberi’mizi takip edebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular