İçerik
Aracınız ne kadar iyi durumda olursa olsun araç muayenesinde sürprizlerle karşılaşma ihtimaliniz her zaman var. Bu nedenle, otomotiv endüstrisi geliştikçe ve düzenlemeler daha sıkı hale geldikçe, araç muayenesinde nelere bakıldığı konusunda bilgi sahibi olmak çok önemli. Carvak olarak, bu blog yazımızda, aracın dış ve kaput altı bileşenlerinden emisyon ve güvenlik özelliklerine kadar TÜVTÜRK’ün değerlendirdiği ögeleri detaylarıyla inceleyeceğiz. Hazırsanız, araç muayenesinde nelere bakılır birlikte öğrenelim!
Araç Muayenesi İçin Gerekli Belgeler
“Araç muayenesinde nelere bakılır?” sorusunu yanıtlamadan önce, TÜVTÜRK istasyonlarına giderken yanınızda bulunması gereken belgelere ve aracınızda olması gereken ekipmanlara göz atalım.
- Ruhsat*
- Trafik sigortası
- T.C Kimlik no içeren kimlik, ehliyet veya pasaport
- Yakıt Sistemi Montaj Belgesi**
* Muayeneye götüreceğiniz araç size ait değilse ruhsatın yanı sıra vekalet durumunu gösterir belgeler de yanınızda olmalıdır. Eğer satış ve devir işlemi sonrasında henüz ruhsat elinize geçmemişse, ruhsat yerine “EK-44 Araç Tesciline İlişkin Geçici Belge” ile de muayene işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
** Yakıt sistemi montaj belgesi yalnızca LPG/CNG’li araçlar için zorunludur. Ayrıca, bu araçlarda LPG/CNG tankının üzerindeki tüm bilgiler de okunur durumda olmalıdır.
Araç Muayenesi İçin Gerekli Ekipmanlar
Taşıt muayenesinden geçebilmeniz için aracınızda bulunması gereken ekipmanlar:
- Stepne*
- Üçgen reflektör x2
- Yangın söndürme tüpü**
- İlk yardım çantası
*Bazı modellerde standart olarak stepne yerine stepne yerine lastik tamir kiti bulunur. Bu araçların muayeneye gelirken de lastik tamir kiti bulundurması yeterlidir.
**Yangın söndürme tüpünün sayısı, cinsi ve kapasitesi aracın sınıfına, ağırlığına ve kullanım amacına göre değişir: Binek araçlar, kamyonetler ve minibüslerde 1 adet yangın tüpü (1 kg’lık) bulundurulması yeterlidir.
Araç İlk Yardım Çantasında Neler Olmalı?
- Büyük boy sargı bezi x2
- Üçgen sargı x 3
- Yara bandı x 10
- Çengelli İğne x 10
- Tıbbı eldiven x 2
- Hidrofil gaz steril (1 kutu)
- Turnike (En az 50 cm)
- Flaster (2 cm x 5 m)
- Antiseptik solüsyon (50 ml)
- Alüminyum yanık örtüsü
- Esmark bandajı
- El feneri
- Küçük makas
Traktörler, motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçların ilk yardım çantasında bu malzemelerin bulundurulması zorunludur ve bu liste TÜVTÜRK muayeneleri için standarttır.
Araç Muayenesinde Hangi Noktalar Kontrol Edilir?
Geldik “Araç muayenesinde nelere bakılır?” konusunun en merak edilen kısmına. İşte TÜVTÜRK muayenesi sırasında aracınızın kontrolden geçeceği tüm noktalar ve kontrolün detayları:
- Plaka kontrolü: Araç muayenesinde plakanın numerik kontrolünün yanı sıra mührü, üzerindeki yazıların okunabilirliği ve bağlantı ayakları gibi detaylar da yönetmeliğe uygunluk açısından incelenir.
- Görüş şartları: Camlar, iç/dış aynalar ve silecekler de araç muayenesinde kontrol edilen noktalar arasındadır.
- Aydınlatma: Araç muayenesinde araçtaki tüm lambaların (park lambaları, stop lambaları, farlar, sinyal lambaları vb.) işlev, tip onayı, renk ve ayar açısından yönetmeliğe uygunluğu kontrol edilir.
- Bagaj: Bagaj kilit tertibatı ve bagaj amortisörleri kontrol edilir.
- İç kabin: İç kabin kontrolünde sürücü alanı ve yolcu alanı ayrı ayrı kontrol edilir. Yolcu alanında emniyet kemerlerinin kilit tertibatı ve durumu incelenirken, sürücü alanında takometre, kumandalar, kalorifer/havalandırma sistemi, korna ve pedal üzeri lastik incelenir.
- Direksiyon: Araç muayenesinde direksiyon kontrolü yapılırken direksiyonun genel durumunun yanı sıra direksiyon boşluğu ve kilit tertibatı da kontrol edilir.
- Egzoz sistemi: Egzoz sistemi incelemesinde katalitik konvertör ve susturucu kontrolünün yanı sıra egzozda bir kaçak olup olmadığı da test edilir. Aracın bu kontrolden geçebilmesinin bir diğer şartı da geçerli bir egzoz emisyon ölçümüne sahip olmasıdır. Eğer geçerli bir egzoz emisyon ölçümüne sahip değilseniz ya da testin tarihi dolmuş ise TÜVTÜRK istasyonlarında yeniden ölçüm yaptırabilirsiniz.
- Frenler: Araç muayenesinde frenler; kademelendirme, sızdırmazlık, aşınma, etki ve uyum olmak üzere 5 aşamalı bir kontrolden geçerilirler.
- Güvenlik sistemleri: Güvenlik kontrolünde ABS, ESP gibi elektronik güvenlik sistemlerinin yanı sıra hava yastığı, yolcu koruma ve ışık gibi güvenlik donanımları ve yardımcı sistemler de tek tek kontrol edilir.
- Motor bölümü: Motor numarası vb. kontrolü zaten araç tanıtımı aşamasında yapılır. Motor bölümü kontrolünde ise elektrik donanımı, hortum durumu ve sıvı kaçağı testi gibi tesisat detayları, motor kulakları ve akü/kaput kilit emniyetleri incelenir.
- Karoser: Karoserin genel durumu da araç muayenesinden geçmek için oldukça önemlidir. Karoserde paslanma/çürüme olup olmadığı, uygunsuz tamirat/tadilat işlemi yapılıp yapılmadığı, kapıların menteşe ve kilitlerinin çalışıp çalışmadığı gibi detaylar kontrol edilir.
- Ön aks: Ön aks kontrolünde diferansiyel/vites kutusunda yağ kaçağı olup olmadığının yanı sıra yaylar, amortisörler, stabilizatör, tekerlek askı sistemi, transmisyon şaftı ve direksiyon mafsalları da kontrol edilir.
- Şasi ve güç aktarımı: Öncelikle şasi numarası ve şaside herhangi bir hasar, çürük ya da tadilat işlemi olup olmadığı incelenir. Ardından; süspansiyon, arka aks, stabilizatör, transmisyon mili/manşetleri, diferansiyel, yaylar ve amortisörler kontrol edilir.
- Tekerlekler: Araç muayenesinde tekerleklerin marka modele uygun olup olmadığı (ebat, diş derinliği vb.) ve bağlantılarının, genel durumunun yönetmelik standartlarını karşılayıp karşılamadığı da kontrol edilir.
Araç Muayenesi Hangi Kanunla Belirlenir?
Taşıt muayenelerinde kontrol edilen noktalar, belgeler ve ekipmanlar aşağıdaki kaynaklar esas alınarak belirlenir:
- 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu
- Karayolları Trafik Yönetmeliği
- Araçların İmal, Tadil Ve Montajı Hakkında Yönetmelik
- Avrupa Birliği Direktifleri
Gördüğünüz gibi araç muayenesinde kontrol edilen noktalar oldukça fazla ve aracın yalnızca performansı değil, tüm aksamlarının formu ve yönetmeliğe uygunluğu oldukça önemli. Araç muayenesinde nelere bakılır, sorusundan yola çıkarak incelediğimiz bu detaylara dikkat ettiğiniz ve hem araç muayenesi için gerekli evraklarınız hem de muayenede kontrol edilen ekipmanlarınız tam olduğu sürece, araç muayenesini sorunsuz bir şekilde atlatacağınıza eminiz.
Sıkça Sorulan Sorular
Muayene öncesinde aracın bütün borçları ödenmeli, geçerli bir trafik sigortası ve egzoz emisyon ölçümü olmalı; ayrıca, muayenede kontrol edilen tüm ekipmanlar araçta eksiksiz olarak bulunmalıdır.
Araç muayenesine girecek şahsi otomobillerde; yangın tüpü, 2 adet üçgen reflektör, ilk yardım çantası, stepne/lastik tamir kiti bulunmalıdır.
Hususi otomobiller, ilk üç yaş ve sonrasında her iki yılda bir muayene edilmelidir.
Evet. Aracın muayeneden geçebilmesi için geçerli bir egzoz emisyon ölçümüne sahip olması gerekir; eğer ölçümün tarihi geçmişse TÜVTÜRK istasyonlarında bu işlemi yeniden yaptırabilirsiniz.
Araç Muayene İstasyonları’nın Açılması, İşletilmesi ve Araç Muayenesi Hakkındaki yönetmeliğin 8. maddesine göre, araçlar muayeneden geçemedikleri taktirde, kendilerine tanınan 1 aylık süre içinde aynı il sınırları içindeki herhangi bir muayene istasyonunda muayene tekrarını yaptırmak zorundadırlar.
Evet. Size tanınan 1 aylık süre içinde ya da sonrasında fark etmeksizin yenilenen araç muayenesinde de tam ücret ödemeniz gerekir.
Hayır; sahibi olmadığınız bir aracı da muayeneye götürebilirsiniz. Ancak yanınızda hem ruhsat hem de vekalet durumunu gösterir belgeleri bulundurmalısınız.
